Gebelik Zehirlenmesi Tedavisi
Hamilelik, hormonal ve fiziksel bazı değişimlere sebep olan bir süreçtir. Bu dönemde farklı komplikasyonlarla ve rahatsızlıklarla karşılaşılması mümkündür. Gebelik zehirlenmesi de bu süreçte karşılaşılan ve hamileliklerin %2’si ile %5’inde meydana gelen bir durumdur. Anne ve bebek ölümleri açısından risk teşkil ettiği için kadın hastalıkları doğum uzmanları tarafından ciddiye alınmaktadır.
Gebelik Zehirlenmesi Nedir?
Tıbbi ismiyle preeklampsi olarak nitelendirilen gebelik zehirlenmesi, hamileliğin 20. haftasından sonra ortaya çıkan bir rahatsızlıktır. Tansiyon yüksekliği ve idrarda protein kaçağıyla meydana gelmektedir. Hangi haftada oluştuğuna göre erken gebelik zehirlenmesi ya da geç gebelik zehirlenmesi şeklinde isimlendirilir. Buna göre, 32 haftadan önce karşılaşılırsa erken, 32 haftadan sonra karşılaşılırsa geç kabul edilir. Erken dönemde oluşursa aynı zamanda ağır seyretmektedir.
Gebelik Zehirlenmesi Belirtileri Nelerdir?
Gebelik zehirlenmesinin en yaygın belirtisi yüksek tansiyondur. Gebelik öncesinde normal tansiyonu bulunan kişinin, gebelik sonrasında 140/90 mmHg üzerinde değere sahip olması yüksek tansiyon kabul edilir. Ancak preeklampsi belirtisi bununla sınırlı kalmaz. Aşağıda sıralanan semptomlar da gebelik zehirlenmesinin işareti olabilir.
- Vücut genelinde ödem oluşması (bacaklarda daha ağır seyreder)
- Geçmeyen yorgunluk ve halsizlik hissi
- Bulanık görme ya da görme kaybı
- Işığa karşı hassasiyet
- Bilinç durumunda değişiklik, bulanıklık
- Oksijenlenmenin azalması, nefes darlığı
- Mide ve karın bölgesinde ağrı
- Mental bakımdan ani değişiklikler
- İstemsiz kasılma
- İdrarda protein varlığı
- Karaciğer fonksiyonlarının bozulması
- Yüksek tansiyona bağlı böbrek rahatsızlıkları
- İleri dönemlerde sara krizi
Preeklampsi, ilerleyen dönemlerde uyarıcı ve hayatı tehlikeye sebep olabilecek komplikasyonları da beraberinde getirmektedir. Bunlardan bazıları; karaciğer yırtılması, beyin kanaması, böbrek yetmezliği ve sara krizi şeklinde sıralanabilir.
Gebelik Zehirlenmesi Tanı Yöntemleri
Gebelik zehirlenmesinin tanısında tam kan sayımı yapılmakta ve idrar tahlili istenmektedir. Bu tahlil ve tetkiklerin neticesinde ürik asit ve karaciğer enzimleri incelenmektedir. Ancak gebelik zehirlenmesinin teşhis edilebilmesi için hasta öyküsünün dinlenmesi son derece önemlidir. Bu rahatsızlık ağırlıklı olarak 25 yaş üzerindeki hamilelerde ve önceki hamileliğinde gebelik zehirlenmesi yaşayan kişilerde görülmektedir. Aşırı kilo ve tedaviyle gebe kalmak da yine preeklampsi açısından tetikleyici faktörlerdir.
Gebelik Zehirlenmesi Tedavi Yöntemleri
Gebelik zehirlenmesinde nasıl bir tedavi yolu izleneceği, hastalığın hafif ya da ağır semptomlar göstermesine göre değişen bir durumdur. Hafif vakalarda ilaç desteği ile gebeliğin 37. haftaya ulaşması sağlanır. Daha ağır vakalardaysa tedavi için tek seçenek gebeliğin sonlandırılmasıdır.
Preeklampsi hastalarında erken doğum oranı oldukça yüksektir. Bu vakalarda gebelik 37. haftaya ulaştığında kontrollü doğum gerçekleştirilir. Ancak doğumun 34. haftada gerçekleştiği bazı vakalarla karşılaşmak da mümkündür. Risk faktörü taşıyan kişilerde, gebeliğin erken dönemlerinde aspirin kullanımı önerilmektedir. Hekim tavsiyesi ve onayıyla, kontrollü biçimde kullanılan bu ilaç gebelik zehirlenmesine bağlı belirtileri hafifletir.
Böylece anne karnındaki bebeğin gelişimi için uygun ortam sağlanabilir. Hastalık seyrine bağlı olarak gelişen diğer belirtilerin kalsiyum ve magnezyum takviyesiyle iyileştirilmesi mümkündür. Preeklampsi varlığında hipertansiyonun kontrol altına alınması son derece önemlidir. Tansiyon için kullanılan ilaçlar mutlaka doktor gözetiminde olmalıdır.
Gebelik Zehirlenmesi Olmaması İçin Ne Yapılabilir?
Gebelik zehirlenmesi, öngörülebilir bir komplikasyon türü değildir ve kesin nedeni de henüz tespit edilememiştir. Ancak yaşamsal bazı değişiklikler sayesinde hastalığın ortaya çıkma riskinin düşürülmesi mümkün olabilir. Diğer hastalıklarda da olduğu gibi hareketli bir yaşam tarzı benimsenmeli, düzenli egzersiz yapılmalı ve sağlıklı bir diyet benimsenmelidir. Kalp ve damar sağlığını korumak da gebelik zehirlenmesi riskini azaltmaya yardımcı bir diğer faktördür.
Gebelik Zehirlenmesi Durumunda Ne Yapılır?
Preeklampsi olarak da bilinen gebelik zehirlenmesi, gebelik sırasında ortaya çıkabilen ciddi bir tıbbi durumdur. Yüksek tansiyon, idrarda protein ve ayaklarda, bacaklarda ve ellerde şişlik ile karakterizedir. Preeklampsi hem anne hem de bebek için hayatı tehdit edici olabilir, bu nedenle semptomlar yaşıyor olabileceğinizden şüpheleniyorsanız hemen tıbbi yardım almanız önemlidir.
Gebelik zehirlenmesiyle baş etmenin ilk adımı tıbbi yardım almaktır. Yüksek tansiyonunuz veya başka semptomlarınız varsa, sağlık uzmanınız semptomlarınızı yönetmenize yardımcı olması için yatak istirahati veya ilaç önerebilir. Durumunuz şiddetliyse, izleme ve tedavi için hastaneye yatırılmanız gerekebilir.
Tıbbi tedaviye ek olarak, gebelik zehirlenmesini yönetmeye yardımcı olmak için yapabileceğiniz birkaç şey vardır. Sağlıklı beslenmek, bol bol dinlenmek ve mümkün olduğunca stresten kaçınmak önemlidir. Preeklampsi gelişme riskinizi artırabileceğinden, sigara içmekten ve alkol almaktan da kaçınmalısınız.
Size preeklampsi teşhisi konulursa, sağlık uzmanınız sizi gebeliğiniz boyunca yakından izleyecektir. Bazı durumlarda hem sizin hem de bebeğinizin sağlığını korumak için erken doğum gerekebilir. Sağlık uzmanınız, bireysel durumunuz için en iyi hareket tarzını belirlemek üzere sizinle birlikte çalışacaktır.
